Dydd Gŵyl Sant Jerôm (c. 347 - 420)
Ysgolhaig, asgetig, cyffeithydd arloesol; cymeriad onglog, pendant ei farn, mawr ei gyfraniad. Ei gampwaith oedd cyfieithu’r Beibl i Ladin o’r ieithoedd gwreiddiol, y Roeg a’r Hebraeg. Bu wrth y gwaith am dros ugain mlynedd - nid oedd pwysau’r gwaith yn mennu dim ar ei benderfyniad diysgog ef, a’i ddalatrwydd di-ildio. Yr enw a roddir ar gyfieithiad Jerôm yw’r Fwlgat. Ystyr y gair yw’r ‘Cyfieithiad Cyffredin’. (Yn ogystal, paratôdd lawer o esboniadau trwyadl ar y gwahanol lyfrau yn y Beibl; esboniadau a ddefnyddir hyd heddiw.) Bu llawer iawn o wrthwynebiad i’r Fwlgat. Yng nghyfnod Jerôm, fel yn ein cyfnod ninnau, mae’n anodd i bobl ffydd dderbyn yr arloesol. Glynu wrth yr hen yw temtasiwn parod crefyddwyr bob oes.
Gallasai Jerôm fod yn bigog, mae’n debyg. Dylid cyfiawnhau'r fath gyhuddiad! Dyma ddywedodd Jerôm am Pelagiws (354-420): Yr hurtyn mwyaf hurt, a’i feddwl wedi ei bylu gan ormod o uwd! Nancy Frausto fynegodd y peth orau heddiw: Jerome was seldom pleasant, but at least he was never dull. https://t.co/7IsDYAxrKF Ymhlyg yng ngeiriau Frausto mae neges bwysig am natur Eglwys Iesu Grist: mae croeso ynddi, heddiw fel erioed, i’r da a’r drwg, y call a’r twp, y pwyllog a’r gwyllt, y serchog a’r swrth, y llwfr a’r glew. Yng Nghrist, diolchwn i Dduw fod gan ddrain rosynnau, yn hytrach na dannod Duw fod gan rosynnau ddrain.
Dyma weddi gan Jerôm:
O! Arglwydd, dangos imi dy drugaredd a llonna fy nghalon.
Rwyf fel y dyn ar y ffordd i Jericho a gafodd ei orchfygu gan ladron, a’i glwyfo a’i adael yn hanner marw. O! Samariad Da, tyrd i’m cynorthwyo. Rwyf fel y ddafad a grwydrodd. O! Fugail Da, chwilia amdanaf, a thyrd â mi adref yn ôl dy ewyllys. Gad imi drigo yn dy dŷ holl ddyddiau fy mywyd a’th foli di hyd byth bythoedd yng nghwmni’r rhai sydd yno. Amen.
(Mil a Mwy o Weddïau; gol. Edwin C. Lewis. Cyhoeddiadau’r Gair 2010)
(OLlE)