‘Road to Emmaus’, James B. Janknegt (gan. 1948)

Ond heb yn wybod iddynt

Daeth un, yn drydydd, y dydd hwnnw

I fod yn ymdeithydd gyda hwy.

Gofynnodd ynghylch eu galar.

Ni wyddai y trydydd hwn, meddai,

Am na bedd na diwedd.

A dywedasant hwythau am y pethau

A aeth â’u gobaith ymaith.

A dywedwyd hefyd am ddychryn

Y bedd heb gorff a gweledigaeth o angylion.

‘O ynfydion,’ meddai yntau

A dehongli iddynt yr Ysgrythurau -

Yr hyn a ddywedid yno

Am yr un a oedd i ddyfod, ac am y croeshoelio.

Emäus (Symud y Lliwiau; Gwasg Gee 1981) gan Gwyn Thomas (1936-13/4/2016).

Dyma’r union drafodaeth a bortreadir gan Janknegt. Cyflwynir y daith i gyd mewn un llun. Yn y cornel chwith Jerwsalem: Traddododd ein prif offeiriad ac aelodau ein Cyngor ef i’w ddedfrydu i farwolaeth ...; tair croes Golgotha ... fe’i croeshoeliasant ef. Yn y cornel de gwelir y bedd gwag ... at hyn oll, heddiw yw’r trydydd dydd er pan ddigwyddodd y pethau hyn. (Luc 24:20,21 BCN).

"Mor ddiddeall ydych, ac mor araf yw eich calonnau i gredu’r cwbl a lefarodd y proffwydi!" ... A chan ddechrau gyda Moses ... (Luc 24:25-27). Sylwch ar y tair cylch: yn y cyntaf Moses a’r Sarff Bres (Numeri 21:4-9). Yn yr ail gwelir y pysgodyn yn chwydu Jona ar y lan (Jona 2). Yn y trydydd Aberthu Isaac (Genesis 22:1-19). Chyfleuir gan y tair stori ufudd-dod a gwaredigaeth. Yng nghornel isaf y llun gwelir eiliad yr adnabod: Agorwyd eu llygaid hwy ac adnabuasant ef (Luc 24:31 BCN).

Sylwch ar Iesu - prysur ydyw yn dehongli ac esbonio. Ein gobaith ni, meddai Cleopas, oedd mai ef oedd yr un oedd yn mynd i brynu Israel i ryddid...(Luc 24:21a). Cawsant eu siomi yn y Crist a wrthododd bod yn ateb i’w cwestiwn hwy. Ni fu sôn am yr Atgyfodiad yn ddigon i symud eu siom: ...fe’n syfrdanwyd gan rai gwragedd o’n plith ... dychwelsant gan daeru eu bod wedi gweld angylion yn ymddangos, a bod y rheini yn dweud ei fod ef yn fyw (Luc 24:24 BCN). Dyma a welir yn y llun hwn: Crist y cwestiwn yn symud y siom, yn deffro’u hyder. Agorir llygaid y ddau gan gwestiwn y Cwestiwn mawr: Onid oedd yn rhaid i’r Meseia ddioddef y pethau hyn, a mynd i mewn i’w ogoniant? (Luc 24:26 BCN). A’u hymateb? Cwestiwn: Onid oedd ein calonnau ar dân ynom wrth iddo siarad â ni ar y ffordd, pan oedd yn egluro’r Ysgrythurau inni? (Luc 24:32 BCN).

Onid ffydd yw cwestiynu ac annog-gwestiynu? Mae gofyn cwestiynau mawr yn bwysicach na bod mewn ffordd i gynnig atebion bach. Boed i Dduw gynnal ynom ymchwil barhaus amdano, gan mai parhad yr ymchwilio hwn yw’r ffordd at galon ein ffydd.

F’Arglwydd Iesu Grist, fab Duw, Waredwr, bydd drugarog wrthyf. Amen

(OLlE)