'Munud i Feddwl' ein Gweinidog
Heddiw, yn 1889, cyhoeddwyd On the Origin of Species gan Charles Darwin (1809-1882). Yn syml, a thra arwynebol, gellid benthyg geiriau Darwin ei hun i grynhoi ei ddamcaniaeth esblygiadol: "[M]ultiply, vary, let the strongest live and the weakest die."
Nid oes amheuaeth nad yw’r chwyldro gwyddonol a ddaeth yn sgil damcaniaeth Darwin wedi codi trafferthion dyrys iawn ym myd cred - o’i herwydd, mae rhai yn gweld ffydd yn rhywbeth gwbl afreal.
Onid gwaith yr eglwys felly, yw cynnig gweledigaeth grefyddol newydd? Rhaid i’r weledigaeth honno dderbyn a chynnwys ffrwyth ymchwil gwyddonol tra, ar yr un pryd, sylweddoli a datgan nad ymchwil gwyddonol ynddo’i hun yw’r ateb terfynol i bob peth. Rhaid i bobl Dduw dderbyn fod rhai o hen ganllawiau ein ffydd bellach yn anaddas i arwain pobl i’r dyfodol. Wrth ddewis glynu wrth y canllawiau rheini doed a ddelo, gorfodwn bobl i gefnu arnom, ac ymddiried dim ond mewn canllawiau gwyddonol a biolegol, sydd yn annigonol fel ag y maent.
Rhaid i agweddau ar ein ffydd esblygu i gydgerdded â gwyddoniaeth, er mwyn cynnig i’r ddynoliaeth yr hyn oll sydd angen arni - hyder a gobaith - a hynny er mwyn sicrhau y bydd y ddynoliaeth a’r cread yn cyrraedd eu llawn potensial.
(OLlE)
Eiddo John Collier (1850–1934) y portread (1883) uchod o Darwin
