Pan agorais i’m cariad,

yr oedd wedi cilio a mynd ymaith,

ac yr oeddwn yn drist am ei fod wedi mynd;

chwiliais amdano, ond heb ei gael;

gelwais arno, ond nid oedd yn ateb.

(Caniad Solomon 5:6 BCN)

Stori serch ddigon naturiol yw hon: y mae iddi ei munudau o wynfyd ac o siom. Siom yr un a fu’n rhy hir yn ymateb sydd yma. Erbyn agor y drws, ciliodd yr anwylyd. Trist yw’r profiad: ceisio heb ei gael a galw heb gael ateb ... chwiliais amdano, ond heb ei gael.

Gwyddai pobl Dduw hefyd am y profiad o fod hebddo am nad oeddynt wedi ymateb yn brydlon. Ciliodd Ysbryd yr Arglwydd oddi wrth Saul (1 Samuel 16:4) a gwyddai yntau am yr ing o fod yn unig: Duw a giliodd oddi wrthyf, ac nid yw yn fy ateb mwyach (1 Samuel 28:15 WM). O ddyddiau Elias hyd awr ing Gethsemane a loes Calfaria, bu pobl yn profi’r unigrwydd hwn: Fy Nuw, fy Nuw, paham y'm gadewaist? (Marc 15:34). Profiad cyffredin i bobl Dduw yw teimlo’n amddifad o Dduw; peth real ydyw.

Benthycwn brofiad y John Roberts (1910-84) ac Eben Fardd (1802-63) yn sbardun i fyfyrdod pellach a gweddi:

Pan fwyf yn teimlo’n unig lawer awr

heb un cydymaith ar hyd llwybrau’r llawr,

am law fy Ngheidwad y diolchaf i

â’i gafael ynof er nas gwelaf hi.

O fy Iesu bendigedig,

unig gwmni f’enaid gwan ... Amen