'BETHANIA' - POBL YR HEN DESTAMENT

MIRIAM (1) Exodus 2:4-8 a 15:20-21

Cawn gwrdd â Miriam am y tro cyntaf, yn ferch tua saith mlwydd oed, yn cuddio yng nghanol yr hesg tal wrth ymyl Afon Nil. Mae ei brawd bychan newydd-anedig yn sgrechian a strancio ym mreichiau anghyfarwydd un o ferched Pharo. Camodd Miriam allan o’i chuddfan. Yn hyf, meddai wrth y dywysoges, "Bydd angen nyrs i’r baban, ‘rwy’n adnabod yr union berson i chi." Rhuthrodd Miriam adref i nôl ei mam. Byddai Moses, heb yn wybod iddo, yn ddiogel yng ngofal ei fam iawn; hynny, oherwydd hyfdra merch fach.　

Mae’r bobl wedi croesi’r Môr Coch, wedi dianc o’r Aifft a’i boen. Ni allai Miriam lai na chanu. Cydiodd mewn tympan ac arwain y ddawns a’r mawl i Dduw - dyma awr fawr Miriam.

• Trafodwch eiriau Evelyn Underhill: Y mae addoli yn puro, yn goleuo, ac yn y diwedd yn trawsffurfio pob bwyd a ddaw o dan ei ddylanwad.

MIRIAM (2) Numeri 12:1-2 a 9-10; a 20:1

Ychydig yn ddiweddarach, fe ddaw tro ar fyd. Mae Miriam yn siarad allan yn erbyn Moses. Cawn weld ochr arall iddi nawr: chwerwder a chenfigen. ‘Roedd Miriam yn anhapus oherwydd ar ôl i Seffora farw, priododd Moses â gwraig o Ethiopia. Ymuna Aaron gyda Miriam mewn cytgan o rwgnach. Maent yn prysur danseilio awdurdod Moses. Mae Miriam yn cael ei chosbi: y gwahanglwyf yn troi ei chroen yn wyn. Moses sydd yn erfyn ar Dduw i’w hiachau. Wedi gwella, mae Miriam yn cael ei chau allan o’r gwersyll am wythnos. Mae’r bobl yn methu teithio nes iddi ddychwelyd i’w plith. Mae cosb Miriam, felly, i raddau, yn gosb ar yr holl bobl. Bu farw Miriam yn Cades. Fel ei brodyr, Aaron a Moses, ni welodd Wlad yr Addewid. Er gwaethaf ei gwendidau, mae ei chân o lawenydd, ei dathliad o ryddid yn atseinio hyd heddiw ym mhrofiad ei phobl.

• Yng ngoleuni profiad Miriam, trafodwch oblygiadau geiriau Paul: Gwyddom fod Duw, ym mhob peth, yn gweithio er daioni gyda’r rhai sy’n ei garu…(Rhufeiniaid 8:28)

'YMLAEN': Y SUL A'R WYTHNOS NEWYDD

• Gwyn eu byd y tlodion yn yr ysbryd: canys eiddynt yw teyrnas nefoedd.
• Gwyn eu byd y rhai sydd yn galaru: canys hwy a ddiddenir.
• Gwyn eu byd y rhai addfwyn: canys hwy a etifeddant y ddaear.

Bydd Oedfaon y Sul dan arweiniad ein Gweinidog. Bore Sul (10:30) testun gwers yr Ysgol Sul fydd ‘Mair yn eneinio traed Iesu!’ (Ioan 12:1-8). Yn homili’r bore (Y Gwynfydau (2) Mathew 5:3-5 bydd ein Gweinidog yn trafod tlodi ysbrydol, galar ac addfwynder, gan awgrymu fod y tri gwynfyd cyntaf yn perthyn i’w gilydd. Dylid eu darllen a’u hystyried felly gyda’i gilydd. Er cystal bod yn dlawd yn yr ysbryd, nid yw’n ddigon. Er cystal galaru am gyflwr byd a phob ymdrech i’w achub, nid digon hynny. Rhaid plethu’r tlodi ysbrydol a’r galaru ynghyd. Gyda’r naill a’r llall ymhleth yn ei gilydd, ceir addfwynder.

• Gwyn eu byd y rhai sydd arnynt newyn a syched am gyfiawnder: canys hwy a ddiwellir.
• Gwyn eu byd y rhai trugarogion: canys hwy a gânt drugaredd.

Liw nos (18:00) bydd Owain yn parhau â’r gyfres o bregethau yn seiliedig ar Wynfydau Efengyl Mathew. Gan aros gyda’r pwyslais fod trefn y Gwynfydau yn ogystal â’u cynnwys yn bwysig bydd y bregeth hon yn echelu ar y syniad mai cwpled ysbrydol yw gwynfydau 4 a 5. Mae’n rhaid ystyried y ddau gyda’i gilydd neu mae perygl i ni fynd ar goll. Mae cyfiawnder yn allweddol bwysig, ond pobl galed yw’r rheini nad sy’n hidio am ddim byd ond cyfiawnder! Gofala Iesu felly fod rhinwedd arall i wrthbwyso cyfiawnder. Ydi, mae cyfiawnder yn beth da, ardderchog yn wir, ond rhaid wrth drugaredd i dymheru ein cyfiawnder.

Bydd y gymdeithas yn parhau yn Koinônia: swper blasus a sgwrs ddifyr mewn bwyty Eidalaidd cyfagos.

Nos Lun (22/1; 19:00-20:30) - PIMS

Nos Fawrth (23/1; 19:30-20:30): ‘Bethania’. Echel ein trafodaeth eleni yw ‘Pobl yr Hen Destament’. Parhawn gyda MIRIAM (Exodus 2:4-8, 15: 20-21; Numeri 12: 1-2 a 9-10; a 20: 1). Darperir nodiadau ‘Bethania’ rhag blaen ar y wefan hon bore dydd Llun.

Bore Gwener (26/1; 10:00): ‘Llynyddwch’. Paned wrth ymyl llyn llonydd y Rhath. Yn Terra Nova cawn gyfle i drafod, fesul pennod, llyfr Samuel Wells: How then shall we live (Canterbury, 2016). Echel ein trafodaeth fore Gwener fydd The Family (t.67-72).

YN ANAD UN (2) ATEB

Eseia 2:2

Mae’r gweddill yn cyfeirio at offerynnau cerdd.

YN ANAD UN (2)

Pos wythnosol.

Ffordd hawdd a hwyliog i ehangu ein gwybodaeth Feiblaidd.

Daw'r ateb am 20:30.

Pa adnod/adnodau NAD sydd yn perthyn i’r gweddill, a pham?

MINNY’D (18) LLAFURIO AM YR HYN NAD YW’N DIGONI

 ‘Minny'd’?

Myfyrdod sydyn syml yw 'Minny'd'.

Er mai dim ond munud sydd angen i'w ddarllen, mawr obeithiwn y bydd y neges yn aros gyda chi yn hirach o dipyn.

'YMLAEN': Y SUL A'R WYTHNOS NEWYDD

Ac wrth fynd o ddoe i’r ‘fory newydd draw,

gad i minnau afael yn dy law.

Echel hwyl a bwrlwm ein Hoedfa Foreol Gynnar (14/1 am 9:30 yn y Festri) fydd cyfieithiad John Gwilym Jones o eiriau Sydney Carter (CFf: 800). Cawn gyfle, gyda’n gilydd, o’r ieuengaf i’r hynaf, i ddathlu fod Duw wrth ein hymyl bob amser, hyd yn oed os byddwn ni’n cael cam gwag ambell dro, yn igam-ogamu weithiau, a hefyd pan fyddwn ni’n llwyddo i wneud camau breision.

Bydd brecwast bach a nwyddau Masnach Deg yn y Festri rhwng y ddwy Oedfa Foreol

Effeithiolrwydd fydd testun pregeth ein Gweinidog yn yr Oedfa Foreol (10:30; Testun: Mathew 7:22&23. Darlleniadau: Mathew 7:21-23; Datguddiad 3:1-6; Mathew 16:13-20). Ni fu duw mwy poblogaidd yn ein hoes ni na'r duw bach a elwir ‘Effeithiolrwydd’. Gwrthrych parch a bri yw hwnnw neu honno sy'n cael pethau wedi eu gwneud. Tueddwn felly i amau'r breuddwydiwr a'r gweledydd. Ymateb yr ydym yn hytrach i bobl sy'n gweithredu; gweithredoedd nid geiriau yw arwyddair yr unfed ganrif ar hugain. Os trown at yr Efengylau, fe welwn yn gwbl glir, mai'r hyn a hawliau Iesu wrth ei bobl, o flaen popeth arall, oedd nid gweithredoedd - nid effeithiolrwydd - ond perthynas arbennig ac ef ei hun - perthynas agos a gonest. Dyna beth yw bod yn Gristion effeithiol, dyna beth yw bod yn eglwys effeithiol. Ildio’n barhaus i fod yn bobl Crist, i fod yn eglwys Crist yw’r unig lwyddiant i ymgyrraedd ato.

Bydd Owain yn dechrau ar gyfres newydd o bregethau nos Sul (18:00): ‘Pen i waered - Gwynfydau Iesu’. Pa mor aml fyddwch chi’n sefyll ar eich pen? Pa mor aml fyddwch chi’n edrych ar y byd ben i waered? Byddai wedi bod yn haws i’r disgyblion pe byddai Iesu wedi gofyn iddynt sefyll ar eu pennau wrth iddo eu hannerch. Mewn ychydig adnodau (Mathew 5:1-12) mae Iesu yn troi eu byd, a’u bywydau, pen i waered. Pobl oedd ar waelod y pentwr yn darganfod eu hunain ar y brig; pobl oedd ar y brig lawr yn y gwaelodion. ‘Roedd y disgyblion yn gyfarwydd â gwynfydau’r Salmau, ond ‘roedd natur a chynnwys Gwynfydau Iesu yn wahanol iawn. Gwyn eu byd y tlawd ... yr addfwyn ... y galarus. Nid dyma oedd disgyblion Iesu yn ei gysylltu â bywyd dedwydd a llwyddiannus - bywyd o wynfyd!

Bydd cyfle i gyfrannau nwyddau tuag at Fanc Bwyd Caerdydd yn ystod y dydd.

Bydd ein Diaconiaid yn cwrdd nos Lun. Gofynnwn am arweiniad Duw wrth edrych a threfnu i’r dyfodol. Boed iddynt a’r Gweinidog amlygu’r cyfleodd sydd o’n blaen, ein hannog i gydio ynddynt, gan ymroi gyda’n gilydd i osod ein doniau at wasanaeth yr Achos, gan gymryd cyfrifoldeb o fewn yr eglwys, a chofio amdani mewn gweddi.

Cymdeithas Ddiwylliannol Eglwys Minny Street, (16/1; 19:30 yn y Festri): "Hawl i Holi" yng nghwmni Angharad Mair, Betsan Powys, Eurfyl ap Gwilym a Vaughan Roderick

Koinônia amser cinio dydd Mercher (17/1): Mae ‘na fwy i bryd o fwyd o gwmpas bwrdd na bodloni’r archwaeth am fwyd. Mae’n gyfle i rannu syniadau, i drafod, i gymdeithasu a dod i nabod ein gilydd yn well. Dyna sy’n digwydd yn y Koinônia misol.

Babimini bore Gwener (19/1; 9:45-11:15 yn y Festri): gwên, a chroeso, cwmni a phaned i’r rhieni; ac i’r plantos: hwyl a chân, chwarae a chwerthin. Gorffwysed bendith ar Fabimini. ‘Rydym yn ddyledus i’r rheini sy’n rhoi o’u hamser i gynnal y fenter bwysig hon.

Bydd blwyddyn Newydd yr Ysgol Sul yn dechrau bore Sul nesaf. Boed bendith.

YN ANAD UN (1) ATEB

Salm 58:4

Adar sydd yn yr adnodau eraill

YN ANAD UN (1)

Pos wythnosol.

Ffordd hawdd a hwyliog i ehangu ein gwybodaeth Feiblaidd.

Daw'r ateb am 20:30.

Pa adnod/adnodau NAD sydd yn perthyn i’r gweddill, a pham?